Search

Mar a fhuair Raghnall mac Ailein Òig cuidhteas colann gun ch...

Track Information

Original Track ID

SA1972.73.A8

Original Tape ID

SA1972.073

Summary

How Raghnall mac Ailein Òig got rid of the headless corpse.

A headless corpse was plaguing Arisaig. The strongmen Raghnall mac Ailein Òig and Iain Garbh Ratharsair went to see her off. She beat Iain Garbh, but Raghnall got the better of her. She promised to leave and he let her go. She came from Beinn Eadarainn on Skye and as she left she recited a verse that began, "Far from me is the foot of Beinn Eadarainn."

This story was in Seumas MacDonald's book. The story was also known locally.

Item Location

County - Inverness-shire

Parish - Arisaig and Moidart

Village/Place - Arisaig

Language

Gaelic

Collection

SoSS

Transcription

Aonghas MacIllFhialain (AM): Och bha, 's colann gun cheann, bha an naidheachd sin...

Dòmhnall Eairdsidh Dòmhnallach (DE): Nist, dè bh' air a' cholann gun cheann? Dè rud a bha seo?

AM: Uill [???]. Thall faisg air Àrasaig ann an siud a bhiodh iad ga faicinn. Bha fear a mhuinntir an àite seo ris an canadh iad Raghnall mac Ailein Òig, 's bha e uabhasach uile, uile-làidir. Agus bha fear eile ann an Rathasair ris an canadh iad Iain Garbh Ratharsair. Tha mi cinnteach gun cuala sibh mu dheidhinn.

DE: Chuala.

AM: Ceart gu leòr, chaidh e fhèin 's Raghnall a dh'ionnsaigh an àite feuch an cuireadh iad an ruaig air colann gun cheann. Cinnteach gu leòr, chunnaic iad i. Chaidh Iain Garbh 's i fhèin am bad a chèile, agus rinn i an gnothach air. Chuir i Iain, a dhruim ri talamh, 's dh'èigh e na creachan, i a leigeil leis, leigeil leis. Uill, leig i leis co-dhiù.

Chaidh Raghnall mac Ailein Òig agus i fhèin am bad a chèile an uair sin, 's rinn esan an gnothach oirre co-dhiù. Chuir e a ghlùin air a h-uchd 's:

"Leig às mi, leig às mi," thuirt ise.

"Uill," thuirt e, "leigidh mi às thu dìreach air cùmhnant gum fàg thu an t-àite seo uile."

Uill, tha e coltach ris gur ann an àite ris an can iad Beinn Eadarainn ann an... anns an Eilean Sgitheanach a bha an dachaigh aice, 's dar a bha i a' falbh bha i ag ràdh:

"'S fhada bhuam fhìn bonn Beinn Eadarainn, cùl Beinn Eadarainn, bonn Beinn Eadarainn. 'S fhada bhuam fhìn bonn Beinn Eadarainn, Bealach a' Mhorbhain."

Sin mar a bha an naidheachd aig an fhear sin.

DE: 'S bha i... bha an naidheachd... chunnaic sibh an naidheachd a bha seo anns an leabhar?

AM: Bha e sa... bha e aig Seumas, bha.

DE: Agus a bheil cuimhn' agaibh fhèin air an naidheachd a bha seo am measg nan daoine ann a sheo?

AM: Tha cuimhn'... och tha, 's tha cuimhn' agam air Seumas glè mhath. Chaidh an duine bochd a bhàthadh às dèidh sin. Agus, uill, siud... siud mar a bha i aige co-dhiù, an naidheachd. Och bha uabhas de naidheachdan a' dol an seo, fhios agad. Bha, bha. Och, bha.

DE: Nist, Raghnall mac Ailein Òig a bha seo, an cuala sibh dad eile mu dheidhinn?

AM: Uill cha chuala leis an fhìrinn ach gur e ceatharnach uabhasach uile a bh' ann, gun robh e uabhasach uile-làidir. 'S ann às a seo a bha e. À Mòrar a bha e, cinnteach gu leòr, no Àrasaig. Uill, an uair ud, fhios agad, bha... chan eil... nise, Mòrar an seo, an oighreachd, chan eil i ach a' dol gu Abhainn Mhòrair. Chì sibh far a bheil an abhainn ann an siud. Ach an uair ud, bha i a' dol gus... gu... cho fada ri Àrasaig. 'S e Mòrar a Deas a chanadh iad, agus seo Mòrar a Tuath.

DE: 'S e. 'S e.

AM: Sin mar a bha iad.

DE: Agus an cuala sibh riamh gur e pìobaire a bh' ann an Raghnall mac Ailein Òig a bha sin? Gun robh e math air pìobaireachd?

AM: Cha chuala mi sin. Cha chuala.

DE: Tha e coltach gun robh.

AM: Cha robh e idir aigesan, aig Seumas co-dhiù, anns an leabhar.

Source Type

Reel to reel

Audio Quality

Good