Bainnsean agus dannsaichean.

Iain Peatarsan (IP): Tha sibh a-nise a' dol a bhruidhinn air an oidhche a chailleadh an Iolaire.

Seonag Chaimbeul (SC): Tha. Bha banais ann am Brèascleit agus 's e oidhche eagallach dorcha a bh' ann. Agus bha sinne... bha am pòsadh... bha biadh a' phòsadh, a' bhanais fhèin, bha i ann an taigh bean na bainnse, agus bha iad an dèidh an sgoil fhaighinn airson an dannsa. Agus nuair a bha e a' tighinn timcheall air dà uair dheug, bha fios againn gum biodh an fheadhainn a bha a' tighinn dhachaigh à Steòrnabhagh, fhios agaibh 's e deireadh a' chogadh a bh' ann, 's bha dùil aca ri pàirt dhe na gillean dhachaigh, man a tha fios 's cinnt aig a h-uile duine a-nis, agus bha sinn... cho luath 's a dh'fhosgladh an doras, bha sinn a' feitheamh ri Dòmhnall, am fear seo, 's fios againn gun robh e a' tighinn. Agus chuala sibh a' chuid eile dhen an t-seanchas mar-thà. [?Sin an Dùbhlachd] nach fhaca sinn iad. Chaidh a chall.

Agus aig na bainnsean, ò 's e oidhche mhòr dha-rìribh a bhiodh an sin, le ceòl agus seinn agus dannsa, agus 's e na dannsan nach cluinn sibh guth mun deidhinn a bhios againn... a bhiodh aca an uair sin.

IP: 'S e. Tha iad air a dhol à bith an-diugh.

SC: Bhiodh am Polka, Quadrilles, Highland Schottische, Scotch Reel, Reel an Tulloch.

IP: 'S an Eightsome Reel?

SC: Cha robh i air a thighinn.

IP: Ò nach robh?

SC: Cha robh i air a thighinn ann. Cha robh, cha robh.

IP: Ach bha an Scotch Reel, bha sin ceathrar, nach e?

SC: 'S e. 'S e.

IP: Agus... ach cha robh an Eightsome air tighinn?

SC: Cha robh i air a thighinn thugainn. Bha am Polka. Na Quadrilles, bha...

IP: An robh a-nise duine ann a bha sònraichte math air dannsa? No, a bheil fhios agaibh, an robh duine ann a thug thuca feadhainn dhe na dannsaichean a bha sin, a bheil fhios agaibh...

SC: Bha aon fhear, bha e... 's ann an... ann an Glaschu 's ann ann a chaith e a' chuid bu mhotha... a' chuid bu mhotha dhe bheatha, agus thàinig e dhachaigh an dèidh obair a thoirt suas, agus 's ann às Calanais a bha e, agus bha esan sònraichte math air dannsa, 's bha esan ag ionnsachadh pàirt dhe na... dhe na... chan eil cuimhn' a'm dè an t-ainm a bh' air an... fear a thug esan dhachaigh, ach bha... bhiodh e a' dannsa aig na cèilidhean ann an Glaschu, agus bhiodh e... dannsa a' bhriogais... dè an t-ainm a bh' air [???]. Tilgeil dhiubh a' bhriogais.

IP: Ò seadh, seadh. Ò cha robh fhios a'm air an fhear sin.

SC: Nuair a bha iad a' bacadh a bhith a' caitheamh an fhèileadh, chaidh dannsa a dhèanamh agus tha pàirt dheth, tha iad a' tilgeil dhiubh a' bhriogais anns an dannsa.

IP: Ò seadh, seadh, seadh. Ò a-nise, cha robh... ò tha seo...

SC: Seann Triubhas.

IP: Seann Triubhas. Ò seadh, seadh. Agus thug am fear sa dhachaigh a Chalanais an dannsa a bha seo?

SC: Thug.

IP: Cha bhiodh iad ga dhèanamh ron a sin idir, ach às a dhèidh sin bha an dannsa an Seann Triubhas, bha e aca an Calanais a-nis?

SC: Bha, ach cha... ò cha do... cha robh iad ga ionnsachadh. E fhèin a bhiodh ga dhèanamh.

IP: Ò e fhèin a bhiodh ga dhèanamh.

SC: Cha do dh'ionnsaich càch idir e.

IP: Ò seadh, seadh. Ach bha cuid a dhannsaichean ann a dh'ionnsaich am fear sin dhuibh, an robh? Às ùr.

SC: Bha. Fear dhen fheadhainn a bh' aca ann an Glaschu. Chan eil cuimhn' agamsa dè an t-ainm bh' orra.

IP: An e am Polka?

SC: Ò bha am Polka againn ron a sin.

IP: Ò an robh?

SC: Bha. Ach bha... bha na daoine againne, a' chuid as motha, bha iad socharach. Agus 's e a thaobh... 's e man a chaidh an togail. Bha gu leòr annamsa dhen a sin, ach obh obh, chuir am baile mòr, chuir e tòrr asam dheth.

IP: Ò bheir am baile mòr a bhuaidh fhèin oirbh. Bheir.

SC: Agus leis a sin dheth, bhon a bha... bhon a iad socharach, cha robh iad airson a bhith gan sealltainn fhèin cho math 's a bha iad air càil sam bith.

IP: Cha robh. Cha robh. Cha robh, dìreach.

SC: Cha robh e a' còrdadh ris an nàdar aca.

IP: Seadh. Ò tha sin furasta gu leòr a thuigsinn

SC: Ò tha gu dearbha, gu h-àraid ma dh'fhairich sibh e. Ò tha, gu cinnteach.

IP: Agus... agus a-nise, am biodh iad a' cumail dannsaichean uair sa mhìos? No uair san t-seachdain? No am biodh e ann ach dìreach nuair a bhiodh...?

SC: An-dràsta 's a-rithist nuair a... dannsa an rathaid gu dearbha fhèin, a h-uile h-oidhche, anns a' gheamhradh nuair a bhiodh... oidhche àlainn ghealach, agus am meileòidian, agus am baile... an òigridh gu lèir còmhla ri chèile aig crois an rathaid.

IP: Bha. Bha. Bha e na b' fheàrr na talla sam bith.

SC: Tòrr mòr na b' fheàrr na gin a thalla. Agus an canadh sibh briost?

IP: Chanadh. Chanadh. Tha.

SC: Bhiodh... bha... 's ann an-còmhnaidh aig...

IP: Aig a' bhriost.

SC: Nan suidhe air a' bhriost, man suidheachanan.

IP: 'S ann. 'S e. Ò bha fear mar sin am Beàrnaraigh gun teagamh.

SC: An robh, gun teagamh?

IP: Agus 's ann ann a shin a bhiodh a h-uile spòrs dhen t-seòrsa sin aca, 's ann. Aig a' bhriost.

SC: Bha e cho math a bhith còmhla ri chèile.

IP: Bha, bha. Agus 's e na dannsaichean a dh'ainmich sibh a bhiodh iad a' dèanamh?

SC: 'S e. 'S e.

IP: 'S e, dìreach. Scotch Reel, 's Highland Schottische.

SC: Quadrilles.

IP: Quadrilles. Ò, quadrilles?

SC: Quadrilles.

IP: Bha, dìreach.

SC: Agus Highland Schottische, Scotch Reel, agus am Polka. Bha fear eile ann...