Search

Boireannach ann an sìthean.

Date March 1963
Track ID 88865
Part 1

Track Information

Original Track ID

SA1963.12.B5

Original Tape ID

SA1963.012

Summary

A woman in a fairy hill.

A woman is taken into a fairy hill at Creag Hàstain, North Uist. She has to start baking and is told to empty the meal chest or she will not be released. She is told to return the remains of the meal on the baking board (fallaid) into the chest. She still does not empty the chest. An old fairy tells her not to return this, but to bake it with the rest. [Note: This is the reverse of the usual version which is that the old fairy advises her to put back the 'fallaid' into the chest.] She does as she is told and finishes the baking, and is released. The old fairy incurs displeasure. The woman's descendants still have the gift of being outstanding workers.

Item Location

County - Inverness-shire

Parish - North Uist

Island - North Uist

Village/Place - Craig Hasten

Language

Gaelic

Genre

Story

Collection

SoSS

Transcription

Pàdruig Moireasdan (PM): Uill, bha gnothach cho làidir ga chreidsinn uaireigin an Uibhist a Tuath fhèin agus gun robh iad a' smaointinn gun robh sìthean a-staigh rathad Hàstain. Agus bha boireannach, ma b' fhìor, a bha a-muigh a' coimhead air crodh sa mhonadh no ag iarraidh a' chruidh sa mhonadh, chunnaic i an cnoc a bha seo fosgailte, 's chaidh i ann, a-staigh a dh'fhaicinn dè a bh' ann, an e uamh bheag a bh' ann, 's dhùin an t-àite oirre, 's cha robh i a' faighinn a rathad a-mach tuilleadh.

Bha i... chuir iad a dh'fhuine i, agus thuirt an ceannard a bha a-staigh ann, boireannach:

"Nuair a dh'fhuineas tu na bheil sa chiste seo," ars ise, "gheibh thu dhachaigh. 'S cha bhi thu fada ris. Agus cuimhnich," ars ise, "till an fhallaid dhan chistidh," ars ise, "nuair a bhios tu ullamh a' fuine, a h-uile h-uair."

Thuirt ise gun tilleadh, 's bha i gu bhith a-mach ann an tiotan. Agus tha e coltach gun robh i suas ri bliadhna sa chnoc. Bha seann duine ann, gu math aosta, liath, a bha i a' smaoineachdainn a bha aois mhòr, agus thuirt e rithe:

"A nighean," ars esan, "cuin a gheall iad dhut faighinn a-mach?"

"Nuair a bhithinn ullamh a dh'fhuine na bheil a mhin sa chistidh," ars ise.

"Ma-thà," ars esan, "cha bhi thu ullamh dhe na bheil a mhin sa chistidh gu bràth. Ach innsidh mise dhut," ars esan, "dè a nì thu. Agus chan fheàirrde mise e," ars esan, "ach coma co-dhiù; chan eil mi airson thusa a bhith air do chumail an seo. Fuin an fhallaid còmhla ris a' mhin a bheir thu às a' chistidh airson a' chòrr dhen fhuine, 's teirigidh a' chiste."

Agus seo mar a rinn i. Agus bha seo latha dhe na lathaichean bha a' chiste falamh, agus thuirt i ris a' bhoireannach:

"Dh'fhuin mi a' chiste," ars ise. "Tha mi a-nist a' falbh mar a gheall sibh dhomh."

"Gheibh thu air falbh," ars ise, "le mo bheannachd dhut fhèin, ach mo mhallachd do bheul d' ionnsaichidh."

'S dh'fhosgail an cnoc. Leigeadh a-mach i.

Uill, tha feadhainn sa Cheann a Tuath a' creidsinn gu bheil feadhainn de shliochd a' bhoireannaich sin a-staigh air taobh an iar na dùthcha fhathast.

Dòmhnall Eairdsidh Dòmhnallach (DE): 'S dè chanas iad riutha sin?

PM: Ò chan urrainn dhomh a sloinneadh.

DE: 'S an robh iad ag ràdh gun do lean buadhannan sam bith ri na daoine a bha sin?

PM: Tha e coltach gun robh.

DE: 'S dè bha sin?

PM: Cho math 's a bha iad gu obair.

DE: Aidh, aidh. Agus tha daoine a' [dèanamh] a-mach gu bheil sin ann fhathast?

PM: Ò tha gu dearbha fhèin e. Tha.

DE: Ò uill, tha sin glè mhath. Agus am facal a tha seo, an fhallaid. Dè...

PM: Sin agad ma-thà, a' mhin a tha ris a' chlàr, air aon làimh no air an dà làimh - bidh e aca ris... gach làimh dhen a' chlàr - nuair a tha iad a' teannadh air cur a-mach na breacaig, tha iad a' crathadh seo gus nach lean i ris an fhiodh, agus crathadh beag dheth air a h-uachdar cuideachd gus nach lean i ri làmhan agus gabhaidh i an uair sin sgaoileadh a-mach le maide-fuine, no botal, no rud sam bith dhen t-seòrsa sin.

Source Type

Reel to reel

Audio Quality

Good